Veel jongvolwassenen kampen met mentale gezondheidsproblemen: in de categorie 18-25 jaar heeft 11% last van psychische ongezondheid. Zoals te lezen valt in het artikel over Mental Health First Aid, is het heel belangrijk om deze mentale gezondheidsproblemen bespreekbaar te maken. In de reeks Orcaan aan het woord vertellen Orcanen hun verhaal. Vandaag is een anonieme spreker aan het woord.
Het is mijn schuld. Als ik niet zo uitdagend was geweest dan was het nooit gebeurd. Ik was gewoon te spontaan en opvallend. Waarom heeft die het gedaan? Was het dan echt niemand opgevallen of hebben ze niks gezegd? Ik weet zeker dat zij het ook mijn schuld vinden. Het valt wel mee, je stelt je aan. Als je er maar niet aan denkt gaat het vanzelf over.
Deze gedachten kwamen bij mij binnen door seksueel misbruik van mijn trainer bij mijn oude sport. Ik was rond de 16 jaar toen het misbruik een jaar lang plaatsvond. Zelf vind ik het belangrijk om te vertellen dat het bij mij niet ging om verkrachtingen, maar wat er ook gebeurt is het is nooit oké en kan grote gevolgen hebben voor je toekomst. 4,5 jaar lang was het mijn geheim dat ik met niemand deelde. Ik stopte het weg totdat het 1,5 jaar geleden naar boven kwam. Dit keer kon ik er niet meer omheen. Doorrennen en vluchten kon niet meer. Na lange gesprekken met mijn psycholoog destijds heb ik het samen aan mijn ouders verteld. En daar gebeurde het ondenkbare voor mij. Waar ik mijzelf compleet de schuld gaf en van mijzelf walgde. Waren hun reacties juist erg liefdevol en gaven ze mij de kracht om door te vechten voor herstel. Later heb ik het goede vrienden en huisgenoten verteld, waardoor ik het gevoel had dat ik ook met mijn verleden er mocht zijn en zij mij nog steeds die leuke spontane meid vinden die ik ben.
“Ik stopte het weg totdat het 1,5 jaar geleden naar boven kwam. Dit keer kon ik er niet meer omheen. Doorrennen en vluchten kon niet meer.”
Een jaar van verschillende behandelingen verder. En vele teleurstellingen en dappere stappen gemaakt te hebben. Heb ik een aantal heel belangrijke dingen geleerd. De dingen die ik heb geleerd geven inzicht in wat er gebeurt tijdens en na misbruik. Die ik graag met jullie deel, om een in kijkje te geven in mijn hoofd tijdens het herstel van seksueel misbruik. Om je een beeld te geven over de gedachten en gevoelens die iemand op zulke momenten kan ervaren heb ik het volgende gedicht gekozen wat ik met jullie wil delen.
Het gedicht van Gabi Schullenberg uit de gedichtenbundel stillen tranen maakt een hoop onzichtbaar leed, zichtbaar.
Handen:
Je had nooit
Met een vinger
Mij mogen aanraken
Je had eens moeten weten
Wat dat
Zou veroorzaken
Een vloedgolf aan trauma’s
En een orkaan van pijn
Maar he, dat zou je
Nooit een zorg zijn
Ik gaf mezelf altijd
Van alle verdriet
De schuld
Maar misschien was de oorzaak
Al jaren in jouw naam
Verhuld
Het moment dat jij
Jouw handen
Op mijn lichaam legde
Was het moment dat jij
Mij mijn toekomst
Ontzegde.
Ik zou wel willen snappen
Wat er in jouw hoofd
Mis is gegaan
Om een meisje van 10 jaar
Te beroven
Van haar bestaan
Dit gedicht geeft exact mijn vragen en schuld gevoelens weer waar ik de afgelopen jaren dagelijks mee heb gezeten. Zo hebben veel slachtoffers van seksueel misbruik het gevoel dat wat hen is overkomen hun eigen schuld is. Schuldgevoelens zijn hardnekkig en kunnen door ogenschijnlijk onschuldige opmerkingen als, je lijkt wel een slet of als iemand mij zou aanraken zou ik gelijk van me afbijten en inslaan als een bom. Deze gevoelens maken mij kwetsbaar en op zulke momenten word ik overspoeld met verdriet en angst van vroeger.
“Later heb ik het goede vrienden en huisgenoten verteld, waardoor ik het gevoel had dat ik ook met mijn verleden er mocht zijn en zij mij nog steeds die leuke spontane meid vinden die ik ben.”
De vraag: wat speelde er in jouw hoofd om een jonge meid, die hield van sporten, snelle tijden lopen en op de training kwam om lekker bij te kletsen met vriendinnen, aan te raken en steeds maar weer over haar grens heen te gaan. Om vervolgens de hele vereniging te laten geloven dat je de liefste en zachtaardigste man van de vereniging was? Deze vraag komt nog dagelijks door mijn hoofd gespookt. Een hardnekkige vraag omdat ik er zelf ook het antwoord niet op weet. Het antwoord ga ik ook niet krijgen. Wel weet ik nu dat het niet mijn schuld is, en dat hij misbruik heeft gemaakt van de machtsverhouding die er tussen een trainer op leeftijd en een jeugdige sporter is. Hij had zijn macht niet mogen gebruiken om verkeerde beslissingen te maken maar had mij training moeten geven en plezier laten hebben in de sport.
Ondertussen gaat het met kleine stapjes stukken beter met mij. Na een jaar hard werken heb ik zelfs het fanatieke sporten na 4,5 jaar weer opgepakt. Waar eerst de herbelevingen van vroeger tijdens het sporten de overhand hadden, kan ik nu genieten van het roeien over het Merwede kanaal. En ook al vind ik in de toekomst kijken nog onwijs lastig en eng, hoop ik volgend jaar mijn studie weer op te pakken om later met plezier voor de klas te staan. En ga ik mijn plezier in alles weer helemaal terugvinden.
“Wat ik jullie met dit verhaal wil meegeven: het gaat bij misbruik niet alleen over de aanrakingen en woorden die zijn gezegd. Het gaat ook om de gevoelens en vragen die het bij het slachtoffer teweeg kan brengen.”
Wat ik jullie met dit verhaal wil meegeven: het gaat bij misbruik niet alleen over de aanrakingen en woorden die zijn gezegd. Het gaat ook om de gevoelens en vragen die het bij het slachtoffer teweeg kan brengen. Als het je ooit zelf is overkomen praat erover, het is onwijs lastig en ook als je denkt hier kom ik nooit meer overheen, dit gaat nooit meer weg. Je bent zo onwijs stoer en moedig om elke dag te vechten tegen je eigen herinneringen en gevoelens die het achterlaat en ook juist na een moeilijke dag of nacht op te staan om weer het gevecht aan te gaan! Waar ik nu sta had ik niet kunnen dromen een jaar terug. Hoe abstract het ook klinkt, na elke regenbui komt zonneschijn. Ook al is de zonneschijn maar voor even, dat zijn de momenten die er echt toe doen in het leven!