Anonieme orcaan aan het woord: omgaan met sociale-angststoornissen, depressie & andere mentale dieptepunten

In ons blog ‘’Orcaan aan het woord’’ delen verschillende orcanen hun verhaal. Dit kan gaan over mentale stoornissen, seksualiteit of een andere persoonlijke ervaring. Door deze onderwerpen aan het licht te brengen, hopen wij bewustwording te vergroten en taboes te doorbreken. Dit verhaal is geschreven door een anonieme orcaan en gaat over omgaan met sociale- angststoornissen, depressie en andere mentale dieptepunten.

TRIGGERWARNINGS: dit artikel bevat gevoelige onderwerpen die voor sommigen als trigger kunnen werken. Het gaat hierbij over onderwerpen als depressie, sociale-angststoornissen, automutilatie en zelfmoordgedachten.

Ik schrijf dit verhaal anoniem omdat het merendeel van de problemen die in dit verhaal aan bod komen nog steeds spelen. Dit is eigenlijk de eerste keer dat ik dit aan iemand vertel. Dat is lastig maar het is ook heel bevrijdend om het er, ook al is het anoniem, uit te gooien. Triggerwarning: er zal een groot aantal onderwerpen aan bod komen zoals depressieve gedachten, sociale-angststoornissen, studieontwijkend gedrag, automutilatie en zelfmoordgedachten. 

Ik herkende mezelf in een aantal aspecten die beschreven werden in de ‘Orcaan aan het woord’ van Nina en dat verhaal heeft me aan het denken gezet. Het lijkt me fijn om een keer mijn verhaal te doen en ik hoop dat ik anderen hiermee het gevoel kan geven dat ze niet de enige zijn met dit soort problemen en gevoelens. Het is dus niet iets waar je je voor hoeft te schamen en je moet zeker niet denken dat je de enige bent die hiermee zit. Als je zelf geen ervaring hebt met deze gedachten en gevoelens zou ik daar heel erg dankbaar voor zijn en hopelijk kan ik je met dit verhaal dan wat inzicht geven in de gevolgen van depressieve gedachten en wat daarbij komt kijken. Het feit dat niemand weet dat ik deze gevoelens en gedachten heb laat maar weer zien dat het makkelijk onopgemerkt kan blijven. Het kan dus zomaar zijn dat iemand in jouw omgeving hier ook mee kampt. 

Het verhaal is misschien wat langdradig maar ik wil alles graag zo volledig mogelijk vertellen. Zo zie je ook hoe iets wat klein begint over een lange periode kan groeien tot iets wat een grote impact heeft op iemands leven. Daarnaast zijn om anonimiteit zoveel mogelijk te waarborgen een aantal gebeurtenissen en details achterwege gelaten. Desondanks hoop ik dat alles een beetje duidelijk is.

Vroeger

Het is allemaal begonnen aan het eind van de basisschool. Ik zag altijd erg op tegen opdrachten waarbij ik voor de klas moest praten, zoals meer van jullie zullen hebben gehad. Presentaties en spreekbeurten waren alles behalve mijn favoriete bezigheid. De zenuwen waren zo erg dat ik al bij de voorbereiding misselijk werd, niet kon slapen en er alles aan deed om er maar niet mee bezig te hoeven zijn. Ik denk dat ik bang was om stomme dingen te zeggen of bekritiseerd te worden door klasgenoten. Ik had hier eigenlijk geen reden voor maar toch voelde ik torenhoge spanningen. Ik probeerde alles uit te stellen om er maar niet over na te hoeven denken. Hier begon het studieontwijkende gedrag eigenlijk al en als ik eerlijk ben is dat ook nooit meer weg gegaan. Ook de sociale angsten met betrekking tot voor een groep staan zijn niet verdwenen. In tegenstelling, ze zijn vele malen erger geworden. Op de middelbare school nam dit alles een veel sterkere vorm aan. Ik kwam in een soort vicieuze cirkel terecht die me flink de depressie in heeft getrokken. Dit kwam voornamelijk door het idee dat mensen me niet hoorden en niet geïnteresseerd waren in de dingen die ik zei. Ik voelde me vaak genegeerd. Waar dit eerst uitsluitend bij presentaties het geval was, had ik dit gevoel ook steeds vaker tijdens lessen en pauzes. Ik had gewoon een grote groep vrienden maar toch voelde het alsof ik er niet helemaal bij hoorde. Dit leidde tot een meer algemene angst om naar school te gaan. Het gevolg hiervan was dat ik met grote tegenzin naar school ging, niet lekker in mijn vel zat en me vaak onnodig ziek meldde. Als ik wel op school was durfde ik niet veel te zeggen. “Ze zullen me vast weer negeren”, “Het interesseert ze niet wat ik zeg” en “Wat ik zeg doet er toch niet toe” waren veel voorkomende gedachten. Vooral als je dan weer een bevestiging krijgt van deze gedachten is dat heel lastig en demotiverend. Ik probeerde altijd mee te doen in gesprekken maar ik raakte vaak op de achtergrond. Dat is nu nog steeds het geval en daar heb ik best veel moeite mee. Het zorgt snel voor eenzame gevoelens en het idee dat je buiten gesloten wordt. Anderen zullen dit zeker niet expres doen maar toch doet het wat met je.

Spijbelen

Het spijbelen van school leek een goede oplossing. Lekker een dagje niet naar school, hoe fijn is dat. Alleen werd een dag vaak een paar dagen, een week of zelfs twee weken. Op een gegeven moment was het zo erg dat ik bijna drie weken achter elkaar heb gespijbeld, zonder dat de school of mijn ouders het door hadden. Dat kan natuurlijk niet goed gaan en ik ben hier dan ook op betrapt. Tijdens het spijbelen leek dit de beste manier om met mijn problemen om te gaan, maar achteraf gezien is dat natuurlijk helemaal niet het geval. Ik liep achter met school, ben van atheneum naar havo gegaan en ben een keer blijven zitten. Terwijl dit alles gebeurde werden de depressieve gedachten alleen maar erger. Daarbij kwamen de beginnende twijfels aan de zin van het leven. “Ik moet nu nog een aantal jaar naar de middelbare school, dan 5, 6, 7 jaar studeren en vervolgens de rest van mijn leven saai werken. Wat heeft alles dan voor zin?”. Het leven leek nutteloos en doelloos. Ik vond het zelf stom dat ik deze gedachten had maar toch speelden ze constant op. “Waarom kan ik nou niet gewoon net zoals alle anderen zijn?” Lekker bezig zijn met school, je huiswerk maken en goede cijfers halen. Alles leek ook zo makkelijk te gaan bij anderen (wat vast niet het geval was, ik weet het). Ik haatte mezelf meer en meer omdat ik gedachten had die, voor mijn idee, afweken van het normaal. Daarnaast wilde ik gewoon net als de rest gezellig, sociaal en spontaan zijn. Omdat dit niet lukte kreeg ik het idee dat ik minderwaardig was. Ik was het niet waard; ik kon het niet en ik moest mezelf daarvoor straffen. Geen idee wat mezelf straffen zou helpen maar toch had ik het idee dat ik dat moest doen. Ergens in de vierde klas ben ik hiermee begonnen, zowel mentaal als fysiek. Het begon onschuldig met in bed nog even een uurtje op mijn telefoon in plaats van gelijk slapen. Het slapen even uitstellen zodat het voor mijn idee langer duurt voordat ik weer naar school moet. Afleiding zoeken van mijn gedachten. Na een tijdje ging ik pas om 4 à 5 uur slapen. Ik was dan ook altijd gesloopt en kon me nergens meer op concentreren. The downwards cycle continues… Toch is het altijd gelukt om dit voor iedereen te verbergen. Mijn ouders wisten dat ik zeker geen fan was van school, maar niet dat de situatie zo erg was. Toen de slaapdeprivatie niet meer erger kon moest ik van mezelf een andere straf bedenken. Dit had als uitkomst dat ik mezelf lichamelijk pijn begon te doen. Eerst had ik eetbuien waar je u tegen zegt. Dit was fysiek vervelend maar gaf tegelijkertijd tot op een zeker punt een positieve mentale stimulus. Vervolgens werd het erger en begon ik mezelf te snijden met scherpe voorwerpen en deed ik mezelf op andere manieren fysiek pijn. De fysieke pijn leidde me af van de negatieve gedachten en de stress. Door dit alles ontstonden er meer twijfels aan mezelf. Ik vond mezelf lelijk en dik. Mijn huid zag er niet uit en ik wilde niets liever dan alleen zijn en met rust gelaten worden door de grote, boze buitenwereld. 

Het mezelf snijden is wel echt een dieptepunt geweest. Ik heb hier veel blijvende littekens van. Gelukkig doe ik dit nu niet meer. De eetbuien zijn, evenals de slaapdeprivatie, helaas nooit meer weggegaan. Ik zit nu dan ook om 3:34 ’s nachts met de zoveelste bak ijs achter mijn laptop dit verhaal te typen. O ja, en ik heb morgen twee tentamens, heel erg fijn dit. Hoe graag ik het ook wil, het lukt gewoon niet om met dit alles te stoppen en gewoon een keer op een normale tijd te gaan slapen. Er is altijd wel iets wat me wakker houdt. Al zijn het niet mijn eigen gedachten, dan is het wel Instagram, snapchat of YouTube. Online is altijd wel iets te vinden wat je onzeker maakt en bezig houdt.

Studie

Je studietijd wordt vrijwel altijd omschreven als de beste tijd van je leven. Ik keek hier dan ook heel erg naar uit. Eindelijk iets doen wat je echt leuk vindt, alle vrijheid op je eigen kamer en natuurlijk veel nieuwe vrienden maken. De vrijheid van op kamers wonen bevalt echt heel goed, maar de andere twee vallen erg tegen. Ik zit nu in het tweede jaar van mijn studie en om eerlijk te zijn vind ik er helemaal niks aan. Ondanks het feit dat ik heel veel moeite heb gedaan voor mijn studiekeuze is het totaal niet wat ik ervan had verwacht. De negatieve gevoelens van de middelbare school kwamen dan ook gauw weer terug. Iets wat ik daarentegen niet eerder had meegemaakt was onze grote vriend corona. Dit behoeft eigenlijk geen verdere toelichting maar door corona werd het leven er niet makkelijker op. Ik begon redelijk snel het contact te verliezen met de studie en begon meer in mijn eigen bubbel te leven. Het was ook zo makkelijk om even een online college over te slaan. Momenteel heb ik (naast projectgroepjes) dan ook geen contacten of vrienden bij mijn studie. Ook loop ik (alweer) flink achter. De druk wordt steeds groter maar daarmee mijn negatieve gedachten en tegenzin ook. Ik zou niets liever willen dan stoppen met mijn studie maar wat moet ik dan gaan doen? Ook hier komen de sociale-angststoornissen weer terug. Wat vinden mijn ouders hiervan en wat zullen mensen wel niet van me denken als ik nu opeens stop? Ik voel veel druk van buitenaf om hetgeen te doen wat als normaal wordt gezien. Halverwege je bachelor stoppen behoort dan niet echt tot de opties. Ik kan nachten lang nadenken over wat ik wil met mijn leven maar ik ben er nog steeds niet uit. Ik weet nog niet eens vaag wat ik mogelijk zou willen proberen met mijn leven.

Orca

Ik ben altijd al erg sportief geweest en ik was er zeker van dat ik dit door wilde zetten tijdens mijn studietijd. Ik kwam dan ook al vrij snel uit bij roeien op Orca en dat leek me heel vet. Gelukkig werd ik toegelaten en zo begon mijn roei avontuur. Wedstrijd- of clubroeien leek me te gek. Ik ging prima hard op de ergo dus ik werd bij één van beiden geselecteerd. Het roeien heeft mij echt gigantisch geholpen met mijn strijd tegen de mentale struggles die ik ervaar(de). Het bracht een bepaalde mate van structuur, sociale contacten en gezelligheid. De trainingen waren dan ook vaak het lichtpuntje van mijn dag. Bovendien deed het sporten wonderen voor mijn slaap en voeding. Ik begon zowaar een beetje gezond en normaal te leven. Afgezien van mijn studie en de incidentele mentale dieptepunten is het vorig studiejaar best goed gegaan. Ik had het gigantisch naar mijn zin op Orca en ik vond het leuk om nieuwe mensen te ontmoeten. Ik hoopte hier op sociaal vlak een kleine herstart te kunnen maken.

Dieptepunt

Richting de zomervakantie ging het bergafwaarts. Na een aantal jaar ging mijn relatie uit en had ik helemaal niemand meer om mijn gevoelens enigszins mee te bespreken. Het opkroppen werd erger en erger. Tevens mochten de goudgele rakkers weer ongelimiteerd uit de koelkast gehaald worden. Ik kan je zeggen dat de combinatie van depressieve gedachten met drank en drugs niet echt lekker is. De vele feestjes leidden dan ook bijna altijd tot ik die mijn eigen grenzen overschreed. Alcohol en drugs maken me een stuk spraakzamer en ik voel me dan vaak wel gehoord en geaccepteerd. Dit was dan ook de reden dat ik flink dronk. Ik heb in de UIT-week elke dag gefeest en heb er daarna nog een paar dagen aan vast geplakt, want waarom ook niet? Het merendeel van deze feestjes waren zuipen om het zuipen. Lekker dronken worden en we zien wel hoe het morgen gaat. De uitkomst was vaak dat ik de volgende dag wat vage herinneringen had, flinke koppijn had (goh) en de negatieve gedachten een hoogtepunt bereikten. De vermoeidheid, katers, alcohol en drugs begonnen hun tol te eisen. Op één van de laatste dagen zat ik er zo doorheen dat ik in een aangeschoten bui naar het spoor ben gefietst in de buurt van Lunetten. Ik heb daar ruim een uur gezeten en gekeken naar enkele treinen die voorbij kwamen. Verdwaald in mijn negatieve gedachten had ik op die avond een domme beslissing kunnen nemen. Ik weet nog steeds niet of ik het echt had kunnen doen en waarom ik dacht dat het de oplossing zou zijn. Er zijn ook genoeg blije momenten in mijn leven en die wil ik natuurlijk niet opgeven. Helaas worden deze momenten vaak overschaduwd door negatieve gedachten. Gelukkig kon ik mezelf op tijd terug trekken naar de realiteit. Ik ben toen maar weer naar een feestje gegaan en de volgende dag weer met een kater wakker geworden. Wel een beter alternatief voor wat er had kunnen gebeuren. Ik denk nog vaak na over die avond en ik raak af en toe nog verzeild in dezelfde negatieve gedachten van die avond.  

Het afgelopen jaar zijn er nog vele dieptepunten geweest maar die zal ik jullie besparen. Vandaag de dag zit ik helaas weer redelijk richting zo’n dieptepunt. De eetbuien en slaapdeprivatie zijn weer terug van weggeweest. De druk op mijn studie is nog nooit zo hoog geweest en ik ben vaak eenzaam omdat ik niet veel mensen heb om mee af te spreken. Daarnaast voel ik me ook op Orca vaak niet goed op mijn plek. Ik heb niet echt aanspraak, ik ben bang om naar borrels of feestjes te gaan en ik begin het roeien minder leuk te vinden. Ik zal voor dit alles toch echt een oplossing moeten vinden. Zelf of met de hulp van iemand anders. In tegenstelling tot Nina heb ik de fase van hulp vinden nog niet bereikt. Ik zie er flink tegenop om hulp te gaan zoeken. Ik ben bang dat de stress en alles wat hierbij komt kijken teveel voor me wordt. Daarom vind ik het knap dat Nina deze stap wel heeft gezet en daar heb ik oprecht bewondering voor. Voor mij is het idee dat ik mogelijk hulp moet zoeken momenteel een soort trigger voor negatieve gedachten. Omdat ik weet dat hulp zoeken waarschijnlijk onvermijdelijk is zorgt dit alleen maar weer voor extra triggers. Weer zo’n typische neerwaartse cirkel.

Verslavingen

Een onderwerp dat ik nu helemaal ben vergeten maar wel nog even wil aankaarten is verslavingen. Ik ben gelukkig nooit verslaafd geraakt aan drank en drugs. Ik heb er zeker geen positieve relatie mee maar ik ben er niet afhankelijk van. Daarentegen zijn er een aantal dingen waar ik wel in een bepaalde mate verslaafd aan ben, want ik kan er in ieder geval niet makkelijk mee stoppen. De eerste heb ik al eerder genoemd, namelijk eten. De tweede is sociale media en de derde is iets waar naar mijn idee een flink taboe op rust, namelijk (een lichte vorm van) pornoverslaving (bet you didn’t see that one coming). Sociale media is iets waardoor ik me terug kan trekken uit de echte wereld. Ik kan de hele dag en nacht nutteloos filmpjes kijken op youtube of instagram. Ik weet dat ik beter iets nuttigs kan gaan doen zoals studeren of slapen als het laat is, toch blijf ik vaak veel te lang online. Dit heeft een grote impact op mijn offline contacten, nachtrust en studieprestaties. Het leven op sociale media wordt vaak geïdealiseerd en dat zorgt ervoor dat ik het gevoel heb dat mijn eigen, ‘echte’ leven niet goed genoeg is. Ik wil ook wat anderen online hebben terwijl ik weet dat alles online tien keer mooier wordt gemaakt dan het daadwerkelijk is. Ik moet heel veel moeite doen om een dag minder online te gaan of er mee te stoppen als ik moet studeren of slapen. Je wordt langzaam steeds dieper de wereld van de sociale media ingetrokken. Door de welbekende algoritmes zie je alleen maar dingen die je aanspreken waardoor je maar blijft scrollen. Veel mensen zullen zich hier in een bepaalde mate in herkennen. Een fenomeen dat volgens mij minder voorkomt is pornoverslaving, maar misschien denk ik dit omdat het amper wordt besproken. Bij mij is het niet heel erg maar het kan wel opspelen als ik op een mentaal dieptepunt zit. Door de sociale angsten vind ik het lastig om fysiek seksueel contact aan te gaan. Online is dit echter een stuk makkelijker. Even zoeken op internet en je hebt van alles tot je beschikking. Hierbij komen natuurlijk allemaal fijne stofjes vrij in je lichaam waardoor je je goed voelt en toch het idee hebt dat je een beetje geliefd bent. Deze gevoelens hebben best een verslavend effect en je wilt hier dan ook meer en meer van. Ook kan je online alles vinden wat je maar kunt bedenken waardoor echte seksuele contacten minder spannend en interessant zijn. Dit terwijl echt seksueel contact natuurlijk hetgeen is wat je het liefst wil.

Ik ben gelukkig al wel zover dat ik alle bovenstaande problemen erken. Dat is natuurlijk de eerste stap. Het beheersen ervan lukt alleen nog niet. Af en toe is er een fase waarin dit wel redelijk lukt maar tot nu toe is er altijd weer een terugval. 

Uitstelgedrag

Een motto wat vaak terugkeert in mijn leven is: ‘Stel niet uit tot morgen wat je ook overmorgen kunt doen’. “Ik kan vandaag nog wel even laat naar bed”, “Ik kan vandaag nog wel even alles eten wat ik wil” en “Ik ga morgen wel beginnen met studeren”. Als je dit elke dag tegen jezelf zegt dan schiet het natuurlijk niet op. Ik moet dit dan ook zien te veranderen in: ’Stel niet uit tot morgen wat je ook vandaag kunt doen’. Ik ben blij dat ik voor dit verhaal het tweede motto ter harte heb genomen. Het is fijn dat ik dit alles een keer op papier heb kunnen zetten. Ik wil anderen aanmoedigen om het te delen als je ergens mee zit. Al is het voor jouw idee wat kleins, als je ergens mee zit deel het dan. Dat hoeft niet via een gigantisch verhaal maar heb het er eens met iemand erover. Het is niet fijn om zelf ergens mee te blijven zitten. Ondanks dat het schrijven van dit verhaal me een slapeloze nacht heeft opgeleverd (het is onderhand 5:37) en het de nodige emotionele triggers heeft geraakt, ben ik blij dit alles met jullie te delen. Ik hoop natuurlijk dat niemand zich hier in herkent en dat jullie allemaal een perfect leven hebben. Als je je wel in bepaalde aspecten van dit verhaal herkent, weet dan dat je dus zeker niet de enige bent. Let ook een beetje op elkaar en maak eens een praatje met iemand die je niet goed kent. Iets wat voor jou een kleinigheidje is kan de dag van iemand anders helemaal goed maken.

Haal door!

Heb jij zelf hulp nodig? Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem: chat via www.113.nl, bel 113 of bel gratis 0800-0113.