Veel jongvolwassenen kampen met mentale gezondheidsproblemen: in de categorie 18-25 jaar heeft 11% last van psychische ongezondheid. Zoals te lezen valt in het artikel over Mental Health First Aid, is het heel belangrijk om deze mentale gezondheidsproblemen bespreekbaar te maken. In deze serie van drie artikelen delen drie verschillende Orcanen hun verhaal. Vandaag is Jelle aan het woord.
Jelle van 23 is inmiddels een ‘slapende Orcaan’ zoals hij het zelf noemt. Vandaag deelt hij zijn verhaal over zijn psychose en depressie.
Het zijn niet van die dingen waar je over nadenkt als je gaat studeren, of niet wat je verwacht dat er met je gebeurt. Dat je ziek raakt, of dat je hoofd niet meer doet wat het moet doen. Feestjes zijn leuk, zeker toen die vervloekte woonboot er nog niet lag. Ik denk nog vaak terug aan die tijd dat ik sjaars was. Naar hoe de Driewerf er vroeger uitzag, naar wat ik er mee heb gemaakt. Naar al die commissievergaderingen, eindeloos dat kanaal over. Wat een ander leven was dat dan ik nu heb.
“Heb ik het te wild gemaakt in mijn studententijd? Had ik dat ene jointje niet moeten doen? Als ik dat ene feestje wat minder hard was gegaan, had ik dan niet de rest van mijn leven met een stoornis gezeten?”
Ik zit thuis. Of althans, weer bij mijn ouders op de bank. En ik zit niet zoals iedereen alsmaar binnen vanwege Corona. Ik zit veel thuis omdat ik de rest van mijn leven een gevoeligheid heb voor psychose en depressie. Een bipolaire kwetsbaarheid aldus mijn psychiater. Afgelopen jaar ruilde ik de collegebanken in voor praatgroepjes met lotgenoten. Biertjes ruilde ik voor medicatie. Ik was moe, doodop en zag het leven niet meer zitten. Ik schaamde mij kapot voor hoe ik was geweest rondom mijn psychose afgelopen zomer. Ik dacht dat ik nooit meer de oude zou worden. Heb ik het te wild gemaakt in mijn studententijd? Had ik dat ene jointje niet moeten doen? Als ik dat ene feestje wat minder hard was gegaan, had ik dan niet de rest van mijn leven met een stoornis gezeten? Of ben ik gewoon belast met een biologische kwetsbaarheid en ben ik er niet slim genoeg mee om gegaan? Had ik dit kunnen voorkomen? En wat zullen mensen wel niet van mij denken?
Ik denk niet dat iedereen zich kan identificeren met mijn verhaal, maar toch vertel ik het omdat ik twee dingen die ik wel heb geleerd afgelopen jaar aan elke Orcaan mee wil geven. Als het mentaal niet goed met je gaat, zorg dat je er met mensen over kan praten. Met je commissie, met je ploeg, al is het op een dronken avond met de barman als dat weer mag. Want dat gevoel dat je er alleen voor staat, als je mentaal bent afgegleden, dat is slopend voor iemand. Dat is je eigen mentale 2k-test.
“Dat gevoel dat je er alleen voor staat, als je mentaal bent afgegleden, dat is slopend voor iemand. Dat is je eigen mentale 2k-test.”
Weet dat je niet alleen bent als je iets als een psychose of een depressie meemaakt. Weet dat er altijd manieren zijn om er weer bovenop te komen. Het begint met er over te durven praten met iemand en hulp te durven zoeken.
En dan hier het tweede deel van mijn advies; mentale gezondheid begint ook voor een groot deel als je nog niet echt in de problemen zit. Het is een kwestie van het durven zeggen als je een dagje wat minder lekker in je vel zit. Als je even niet weet hoe je je voelt, als je enorme studiestress hebt, of als je straks weer moe bent van al die avonden feesten en je de fomo van het studentenleven weer begint te voelen; als je die extra training even niet kan hebben omdat je veel persoonlijke dingen aan je hoofd hebt. Soms kan het aangeven bij je coach of een ploeggenoot al meer dan genoeg zijn om even je zinnen te verzetten. Het is natuurlijk geen excuus om niet hard te roeien, maar misschien wel een excuus om eens een keer wat laffer te borrelen. Bij Orca leren we hard te staan, maar daarbij soms ook over onze eigen grenzen te gaan. Zowel lichamelijk als mentaal. Het is een keerzijde van een winnaarsmentaliteit die je later ook op kan breken. Durf er open over te zijn als het mentaal allemaal wat te zwaar wordt. Er komt een hoop kijken bij het hopelijk straks weer zo drukke studentenleven.
“Mentale gezondheid begint ook voor een groot deel als je nog niet echt in de problemen zit.”
Als ik nu terugdenk aan de tijd dat ik sjaars was, dan denk ik terug aan een tijd dat ik nog vrij en onbezonnen de toekomst tegemoet lachte. Hoewel ik mij geregeld afvraag of ik het anders had moeten doen.. wat ben ik toch blij dat ik al die feestjes heb gepakt, zoveel heb meegemaakt op Orca, want zonder die avonden had ik nu niet de vrienden gehad die er de afgelopen tijd voor mij zijn geweest. Wat ben ik blij met de hechte vrienden die ik heb gemaakt op de vereniging. Ik weet hoe lastig ze het met mij hebben gehad, maar wat ben ik blij dat het gewoon weer steeds meer ouderwets gezellig is. Ik denk dat ik niet zoveel vat op mijn ziekte had kunnen krijgen zonder hen.
En wie weet, misschien zorgt dat ene open gesprek met iemand die je voor je gevoel nu wat snel vertrouwt, wel voor een hechte vriendschap waar je later op kan bouwen na… nu.